Na današnji dan – 23. maj
1430 – Zarobljena je Jovanka Orleanka (Jeanne d’Arc), francuska junakinja u borbi protiv Engleske u „Stogodišnjem ratu“. Englezi su je izveli na crkveni sud, 1431. Je osuđena na smrt i spalljena na lomači.
1498 – Na lomači je spaljen dominikanski kaluđer Đirolamo Savonarola (Girolamo), politički i verski reformator u Firenci.
1514 – U Mađarskoj je počela seljačka buna pod vođstvom plemića Đerđa Doža. Četiri meseca kasnije, ustanak je ugušen, a Dožo je ubijen.
1526 – Papa Klement VII pristupio je Svetoj ligi Francuske, Venecije i Milana, protiv rimsko-nemačkog cara Karla V.
1533 – Kenterberijski nadbiskup Tomas Krenmer (Thomas Cranmer) objavio je da je poništen brak kralja Henrija VIII sa Katarinom Aragonskom (Catherine of Aragon) i da je legalno njegovo venčanje sa Anom Bolen (Anne Boleyn). To je dovelo do raskida odnosa Engleske crkve I Vatikana.
1618 – Pobunom Čeha u Pragu protiv habsburškog cara Ferdinanda II počeo je Tridesetogodišnji rat. Razljućeni građani izbacili su kroz prozor Gradske većnice careve namesnike, smatrajući ih krivim za rušenje dve protestantske crkve kod Praga. Pristalice reformacije su potom proterale jezuite i organizovali svoju vojsku.
1707 – Rođen je švedski prirodnjak Karl fon Line (Carl von Linne) osnivač i prvi predsednik Švedske akademije nauka i Prirodnjačkog muzeja. Uveo je binarnu nomenklaturu biljaka.
1848 – Rođen je nemački inženjer i pronalazač Oto Lilijental (Otto Lilienthal) čiji su modeli letelica kasnije korišćeni u konstrukciji aviona.
1886 – Umro je nemački istoričar Leopold fon Ranke, professor Berlinskog univerziteta i član Pruske akademije nauka, autor knjige o Prvom srpskom ustanku protiv Turaka („Srpska revolucija“ – 1829).
1906 – Umro je norveški dramski pisac Henrik Ibzen (Ibsen). Prvi uspeh mu je donela drama s nacionalnom tematikom „Pretendenti na presto“, a svetsku slavu su mu doneli „Per Gint“ i „Nora“.
1908 – Rođen je američki fizičar Džon Bardin (John Bardeen), dvostruki dobitnik Nobelove nagrade 1956. i 1972. S Vilijamom Šoklijem (William Shockley) izumeo je tranzistor.
1915 – Odustajući od neutralnosti u Prvom svetskom ratu, Italija je objavila rat Austro-Ugarskoj.
1920 – Osnovana je Komunistička partija Indonezije, prva u Aziji.
1934 – U Luizijani je, u okršaju s policijom, ubijen ozloglašeni razbojnički par – Boni Parker i Klajd Barou (Bonnie Parker, Clyde Barrow).
1937 – Umro je američki multimilioner Džon Rokfeler (John Rockefeller), osnivač naftnog koncerna Standard Oil.
1939 – Britanski parlament je doneo plan za stvaranje nezavisne palestinske države do 1949. u kojoj bi zajedno živeli Arapi i Jevreji.
1945 – Visoki zvaničnik nemačkih nacista i šef Gestapoa Hajnrih Himler (Heinrich Himmler) ubio se dan pošto su ga zarobili Britanci, a uhapšen je admiral Karl Denic (Doenitz) koji je trebalo da bude Hitlerov naslednik.
1949 – Osnovana je Savezna Republika Nemačka, s Bonom kao glavnim gradom.
1960 – Agenti izraelske tajne službe Mosad uhvatili su u Argentini nacističkog ratnog zločinca Adolfa Ajhmana (Eichmann). Na suđenju u Jerusalemu Ajhman je osuđen na smrt vešanjem i smaknut 1962.
1962 – U Beogradu je umrla slikarka Zora Petrović, čije dela imaju značajno mesto u modernom srpskom slikarstvu. Bila je profesorka Akademije likovnih umetnosti u Beogradu.
1971 – Od zemljotresa koji je razorio grad Bingol u istočnoj Turskoj, poginulo je hiljadu ljudi.
1975 – U Ljubljani je umro jugoslovenski i slovenački vajar Boris Kalin, jedan od osnivača Likovne akademije u Beogradu.
1994 – Kandidat demohrišćana Roman Hercog (Herzog) postao je predsednik Nemačke.
1997 – Predsedničke izbore u Iranu dobio je predvodnik umerene političke struje Mohamad Hatami (Mohammad Khatami).
1999 – Kandidat Socijaldemokratske partije Johanes Rau (Johannes) izabran je za predsednika Nemačke.
1999 – Avioni NATO su grafitnim bombama prekinuli snabdevanje struje u gotovo celoj Srbiji.
2002 – Od talasa vrućine u Indiji umrlo je 1.030 ljudi, najviše u južnoj državi Andra Pradeš. Temperatura je dostigla rekord od 51 stepena Celzijusa.
2010 – Umrla je ruska velika kneginja Leonida Georgijevna Romanova. Ona je bila poslednja iz dinastije Romanovih rođena pre Oktobarske revolucije (1917. godine).
Leave A Comment