347 – Rodjen je vizantijski car Flavije Teodosije I, nazvan Teodosije Veliki, poslednji vladar jedinstvenog Rimskog carstva (379-395). Želeći da uspostavi što čvršće državno jedinstvo proglasio je hrišćanstvo državnom religijom i zabranio paganske kultove. Posle njegove smrti vlast su preuzeli njegovi sinovi, na Zapadu Honorije, a na Istoku Arkadije.
1503 – Rodjen je italijanski slikar i bakrorezac Djirolamo Frančesko Marija Macola (Girolamo Francesco Maria Mazzola), poznat kao Parmidjanino (Parmigianino), najznačajniji predstavnik manirizma u gornjoj Italiji. Otkrio je nove mogućnosti u tehnici bakropisa. Poznat je kao portretista i slikar fresaka u Parmi, Rimu i Bolonji.
1569 – U Engleskoj je, pod patronatom kraljice Elizabete I (Elizabeth), u katedrali svetog Pavla u Londonu prvi put organizovana lutrija. Prihod je korišten za obnovu utvrdjenja, luka i drugih javnih radova.
1735 – Umro je crnogorski vladika Danilo I Petrović, osnivač dinastije Petrovića, koji su kasnije postali i svetovni vladari. Zavladičio ga je srpski patrijarh Arsenije Čarnojević 1696. u Sečuju. Na poziv Rusije ušao je 1711. u rat protiv Turske, a 1718. učestvovao je u mletačko-austrijskom ratu protiv Turaka. Učvrstio je odnose s Rusijom posetom caru Petru Velikom 1715. i znatno je podigao ugled Crne Gore. Posle smrti ga je nasledio sinovac Sava Petrović. Lik vladike Danila u akciji protiv poturica opevao je Njegoš u „Gorskom vencu“.
1811 – Skupština svih narodnih starešina u Srbiji osnovala je u vreme Prvog srpskog ustanka prva popečiteljstva (ministarstva). Ministar prosvete postao je najučeniji Srbin tog vremena, rektor Velike škole u Beogradu Dositej Obradović.
1843 – Austrijski car Ferdinand I je u vreme najvećeg uspona Ilirskog preporoda zabranio upotrebu ilirskog imena, posebno u „novinama i javnim spisima“.
1886 – U Njujorku je počeo prvi šahovski meč za prvaka sveta izmedju Vilhelma Štajnica (Wilhelm Steinitz) i Johana Cukertorta (Johannes Zukertort), koji je dobio Štajnic rezultatom 10:5, uz pet remija. Titulu je odbranio 1889. i 1892. u mečevima protiv Mihaila Čigorina, ali je 1894. poražen od Emanuela Laskera. Napisao je „Udžbenik modernog šaha“, koji se smatra osnovom moderne šahovske strategije.
1919 – Rumunija je anektirala Transilvaniju koja je bila u sastavu Austo-Ugarske monarhije do njenog raspada 1918. Mirom u Trianonu 1920. Transilvanija je formalno dodeljena Rumuniji.
1922 – Prvi pacijent izlečen insulinom od šećerne bolesti je postao 14-godišnji Kanadjanin Leonard Tomson (Leonard Thompson).
1928 – Umro je engleski pisac Tomas Hardi (Thomas Hardy). Važio je za najboljeg engleskog pisca svoga vremena, nazivan „poslednjim velikim viktorijancem“, ali je zbog slobodumnog stava o ljubavi i braku dolazio u sukob s društvenim konvencijama („Pod zelenim drvetom“, „Daleko od razuzdane gomile“, „Povratak domoroca“, „Tesa od D’Arbervilovih“, „Neznani Džud“).
1942 – Japanci su u Drugom svetskom ratu zauzeli Kuala Lumpur.
1946 – Ustavotvorna skupština u Tirani je proglasila Narodnu Republiku Albaniju.
1962 – Pod snežnom lavinom, koja je u peruanskim Andima zatrpala selo Huaskaran, život je izgubilo više od 3.000 ljudi.
1966 – Umro je švajcarski skulptor i slikar italijanskog porekla Alberto Djakometi (Giacometti), čije obimno, raznovrsno i osobeno delo predstavlja izraz gotovo svih dominantnih strujanja umetnosti 20. veka. Od 1931. radi nadrealističke prostorne konstrukcije i ekstremno izdužene bronzane ljudske likove („Kola“, „Projekat za jedan trg“, „Sedam figura i jedna glava“).
1970 – Nigerijska armija je posle 32 meseca borbi u gradjanskom ratu u kojem je poginulo milion i po ljudi, ugušila pobunu secesionista u provinciji Bijafra. Vodja pobunjenika general Čukvuemeka Odumegvu Odžukvu (Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu) napustio je zemlju dan posle pada Overija, glavnog grada Bijafre.
1989 – Ispred Skupštine Crne Gore održan je masovni miting gradjana na kojem je zatraženo smenjivanje državnog i partijskog rukovodstva. Pod velikim dvodnevnim pritiskom demonstranata to rukovodstvo je podnelo ostavke, a na političku scenu Crne Gore stupila je grupa mladih komunista na čelu s Momirom Bulatovićem i Milom Djukanovićem.
2000 – Predsednik Alžira Abdelaziz Buteflika (Bouteflika) doneo je opštu amnestiju za pripadnike Islamske armije spasa i za uzvrat zatražio raspuštanje njihove organizacije.
2001 – Vlada Burundija i pobunjenička grupa Hutu, jedna od dve etničke manjine, postigli su dogovor o povlačenju svojih trupa iz Demokratske Republike Kongo.
2003 – Indijska vlada i pokret Naga, jedan od najstarijih separatističkih pokreta u Aziji, postigli su dogovor da petogodišnji prekid vatre postane stalan.
2008 – Umro je ser Edmund Hilari (Hillary) Novozelandjanin, prvi čovek koji je osvojio vrh sveta Mont Everest i ušao u legendu kao jedan od najvećih avanturista 20. veka.
2010 – Umro je Erik Romer (Žan Mari Moris Šerer), francuski reditelj, scenarista i filmski kritičar, rodonačelnik francuskog „novog talasa“, urednik „Filmskih svezaka“. Radio je na više od 50 filmova od kojih je režirao 24, medju kojima su najpoznatiji „Noć kod gospodjice Mod“(Ma nuit chez Maude) i „Klerino koleno“ (Le genou de Claire).
2014 – Preminuo je bivši izraelski premijer i general Arijel Šaron, koji se nalazio u komi od januara 2006. godine kada je pretrpeo moždani udar. Šaron će ostati upamćen po povlačenju izraelske vojske i evakuisanju jevrejskih naseljenika iz pojasa Gaze u leto 2005. godine, što je bio šokontan preobražaj za lidera koji je dugo zagovarao naseljavanje okupiranih teritorija.
2015 – U drugom krugu šestih predsedničkih izbora u Hrvatskoj pobedila je kandidatkinja HDZ-a Kolinda Grabar-Kitarović, čime je postala prva žena na funkciji predsednika Republike Hrvatske.
Leave A Comment