Na današnji dan – 11. oktobar

 

Na današnji dan – 11. oktobar

1521 – Papa Lav X dodelio je engleskom kralju Henriju VIII (Henry) titulu „Branitelja vere“ pošto je kralj objavio knjigu u kojoj je osudio ideje verskog reformatora Martina Lutera (Luther). Henri VIII je 12 godina kasnije osporio autoritet rimokatoličke crkve, a 1534. se proglasio poglavarom anglikanske crkve.
1531 – Vojska švajcarskih katoličkih kantona porazila je kod Kapela snage grada Ciriha i njegovih protestantskih saveznika. U bici je poginuo i protestanski verski reformator Ulrih Zvingli (Urlich Zwingli), jedan od najvećih teologa reformacije.
1579 – U Carigradu je ubijen turski državnik i vojskovođa poreklom iz Bosne Mehmed-paša Sokolović. Proslavio se u mnogim ratovima, obnovio je tursku flotu uništenu u bici kod Lepanta 1571, a od 1566. bio je veliki vezir. Atentat je izvršio jedan derviš.
1806 – Rođen je Aleksandar Karađorđević, sin vođe Prvog srpskog ustanka Karađorđa, srpski knez od 1842. do 1858. Tokom njegove vladavine pokrenute su ozbiljne reforme u Srbiji I modernizacija zemlje. Na presto su ga doveli ustavobranitelji posle svrgavanja kneza Mihaila Obrenovića.
1851 – Rođen je kompozitor i horovođa Josif Marinković, jedan od najznačajnijih predstavnika srpske romantičarske muzike. Uveo je u srpsku muziku hor i solo pesmu sa klavirskom pratnjom („Kola“, „Narodni zbor“, „Junački poklič“, „Čežnja“).
1899 – Počeo je Burski rat između južnoafričkih burskih država Transval i Oranž i Velike Britanije. Po završetku rata 1902. godine, burske države su stavljene pod britansku vlast, a 1910. Ušle su u Južnoafrički Savez (kasnije Južnofrička Republika), britanski dominion.
1939 – Grupa američkih naučnika, među kojima i Albert Ajnštajn (Einstein), obavestili su predsednika SAD Frenklina D. Ruzvelta (Roosevelt) o mogućnosti proizvodnje atomske bombe.
1962 – Papa Jovan XXIII otvorio je u bazilici Svetog Petra u Rimu Drugi vatikanski sabor, prvi takav skup od 1870. Sabor je trajao do 1965. i najavio je značajne reforme katoličke crkve u njenom prilagođavanju modernom svetu.
1963 – Umrla je francuska pevačica Edit Pjaf (Edith Piaf), zvezda kabarea i francuske šansone, najpopularnija pevačica pedesetih godina 20. veka.
1963 – Umro je francuski pisac, slikar i režiser Žan Kokto (Jean Cocteau), koji je prošao sve faze moderne umetnosti – kubizam, dadaizam, nadrealizam… Zbog raznovrsnosti svog opusa i artističkog univerzalizma važi za jednog od korifeja francuskog duha (roman „Strašna deca“, pozorišni komadi „Orfej“ i „Antigona“, filmovi „Lepotica i zver“ i „Orfejev testament“).
1976 – U Kini je, pod optužbom za zaveru uhapšena „četvoročlana banda“ – udovica Mao Cedunga (Zedong) Đang Ćing (Jiang Qing) i tri bivša visoka funkcionera.
1977 – U atentatu je ubijen predsednik Severnog Jemena, pukovnikIbrahim al Hamdi.
1980 – Dvojica sovjetskih kosmonauta okončali su dotad najdužu misiju u kosmosu. U brodu „Saljut 6“ oni su proveli u svemiru 185 dana.
1985 – Četiri američka lovca presrela su egipatski avion sa otmičarima italijanskog putničkog broda „Akile Lauro“ i primorali ga da sleti na Siciliju, gde su otmičari uhapšeni. Otmičari su se 9. oktobra predali egipatskim vlastima koje su im odobrile da odlete u Tunis.
1988 – Govor pape Jovana Pavla II prekinut je u Evropskom parlamentu u Strazburu kada je britanski poslanik iz Severne Irske, protestantski sveštenik Jan Pejzli (Ian Paisley), počeo da uzvikuje „antihrist“, razvivši transparent na kojem je pisalo „Jovan Pavle II – antihrist“.
1993 – U atentatu u Oslu teško je ranjen Vilijam Nigard (William Nygaard), norveški izdavač „Satanskih stihova“ Salmana Rušdija, britanskog pisca indijskog porekla, kojeg je iranski verski vođa Homeini osudio na smrt.
1998 – Ni nakon sedmočasovnih razgovora u sedmoj rundi pregovora, predsednik SR Jugoslavije Slobodan Milošević i specijalni američki izaslanik Ričard Holbruk (Rićard Holbrooke) nisu postigli dogovor oko rešavanja kosovske krize na osnovu rezolucije UN od 23. septembra. Pored pretnji vojnom intervencijom NATO-a, Milošević je odbio Verifikacionu misiju koja bi pratila sprovođenje rezolucije.
1999 – U Prištini je ubijen Bugarin Valentin Krumov, kao prva žrtva među pripadnicima međunarodnih mirovnih snaga koje su u junu 1999. raspoređene na Kosovu.
2000 – Umro je Donald Đuar, predsednik škotskog parlamenta konstituisanog 1999. prvi put nakon 292 godine.

2004 – Ministri spoljnih poslova Evropske unije odlučili su da Libiji ukinu embargo na oružje, uveden 1986, čime je prihvaćeno odricanje Tripolija od oružja za masovno uništenje.
2008 – Umro je fotograf Vilijam Klakston (William Claxton) poznat po izražajnim portretima džez muzičara kao što je Čet Bajker (Chet Baker). Slavu je stekao snimcima Boba Dilana (Dylan) i Frenka Sinatre (Frank), Džoni Mičela (Joni Mitćell) i Toma Džonsa (Jones).
2013 – Umro je bivši SS kapetan Erih Pribke, jedan od poslednjih živih nacističkih zločinaca, koji je 1998. osuđen na doživotni zatvor.