Na današnji dan – 20. februar

Na današnji dan – 20. februar

1631 – Nemački knezovi – protestanti sklopili su savez sa švedskim kraljem Gustavom II, čime je i Švedska ušla u Tridesetogodišnji rat (1618-48).

1707 – Umro je poslednji veliki mogul Indije Aurangzeb koji je 1658. zbacio oca s vlasti, pogubio braću i uzurpirao presto. Osvojio je Dekan, Kandahar i Kabul i nazvao se „Alamgir“ (osvajač sveta). Podsticao je umetnost i nauku, osnivao škole i fanatički širio islam, progoneći hinduizam. Njegovom smrću počelo je slabljene mogulske države.

1790 – Umro je austrijski car Josif II (Joseph), najstariji sin Marije Terezije (Maria Theresia) i njen suvladar od 1765. do 1780. Kao pobornik prosvećenog apsolutizma, sproveo je značajne reforme, 1781. uveo državnu kontrolu nad papskim bulama i doneo Edikt o toleranciji kojim je priznao slobodu veroispovesti u austrijskom carstvu.

1809 – Francuzi su posle duže opsade zauzeli Saragosu koja je odbila Napoleonovog brata Žozefa (Joseph) za kralja Španije.

1860 – U Novom Sadu je izašao prvi broj „Danice“, najznačajnijeg književnog časopisa srpskog romantizma koji je pokrenuo i uređivao Đorđe Popović. „Danica“ je okupila stotinka srpskih pisaca, među kojima Jakova Ignjatovića, Đuru Jakšića, Jovana Jovanovića Zmaja, Lazu Kostića, Ljubu Nenadovića i druge.

1886 – Rođen je mađarski revolucionar Bela Kun jedan od osnivača Komunističke partije Mađarske – vođa mađarske sovjetske revolucije 1919. Streljan je u staljinističkim čistkama u ŠSR-u 1939, a rehabilitovan posle Staljinove smrti.

1908 – Umro je pisac Simo Matavulj, clan Srpske kraljevske akademije, jedan od najistaknutijih predstavnika srpskog realizma. Njegovo najznačajnije delo je roman „Bakonja fra Brne“.

1920 – Umro je američki istraživač, admiral Robert Edvin Piri (Edwin Peary), koji je, u aprilu 1909, prvi stigao na Severni pol. Ispitao je i najseverniji deo Grenlanda, oplovio ga i 1901. Ustanovio da je ostrvo.

1938 – Šef britanske diplomatije Entoni Idn (Anthony Eden) podneo je ostavku u znak protesta zbog popustljive politike premijera Nevila Čemberlena (Neville Chamberlain) prema nemačkom diktatoru Adolfu Hitleru.

1942 – Japanci su u Drugom sveskom ratu napali portugalski Timor I ostrvo Bali u holandskoj Istočnoj Indiji.

1962 – Posle uspešnih podorbitalnih letova s ljudskom posadom, SAD su u orbitu oko Zemlje lansirale svemirski brod „Merkjuri-Atlas 6“, kojim je prvi američki astronaut Džon Glen (John Glenn) tri puta obleteo oko Zemlje. Let je trajao četiri sata, 55 minuta i 23 sekunde.

1967 – Predsednik Indonezije Ahmet Sukarno predao je svu izvršnu vlast generalu Suhartu, zadržavši samo „titulu“ predsednika.

1979 – U erupciji indonežanskog vulkana Sinira život je izgubilo 175 ljudi.

1985 – U Irskoj je, i pored žestokog protivljenja rimokatoličke crkve, legalizovana prodaja kontraceptivnih sredstava.

1986 – Verski sukobi Hindusa, muslimana i Sika zahvatili su Indiju, a u tri indijske države zaveden je policijski čas.

1991 – Usvajanjem amandmana 99. na Ustav kojim je Republika Slovenija definisana kao samostalna država, Skupština Slovenije pokrenula je inicijativu za izdvajanje iz SFR Jugoslavije; vlada Hrvatske podnela je Saboru dopunu Ustava po kojoj u Hrvatskoj važe samo njeni zakoni čime je suspendovan Ustav SFRJ.

1996 – Zetovi predsednika Iraka Sadama Huseina (Saddam Hušein), general Husein Kamel Hasan (Hassan) i njegov brat Sadam Kamel, vratili su se s porodicama u Irak iz šestomesečnog izbeglištva u Jordanu. Predsednik ih je pomilovao, ali su tri dana kasnije obojica ubijena.

1999 – Na Kosovu, na područjima Podujeva, Orahovca i Suve Reke, pojačani su oružani sukobi srpskih snaga bezbednosti i pripadnika ekstremističke organizacije kosovskih Albanaca Oslobodilačke vojske Kosova (OVK).

2000 – Srpska policija je tokom sedama dana privela 24 aktivista studentske organizacije „Otpor“ zbog antirežimski hplakata i grafita. Hapšenje aktivista „Otpora“ i onemogućavanje rada nezavisnih medija, obeležili su naredni period sve do izbora u septembru na kojima je, pobedom Demokratske opozicije Srbije, srušen režim Slobodana Miloševića.

2002 – U najvećoj železničkoj nesreći u Egiptu, kada je izbio požar u vozu na liniji Kairo-Luksor poginula su 373 putnika, a 66 je povređeno.

2003 – U požaru na rok koncertu grupe Great White u jednom noćnom klubu u Vest Vorviku, na ostrvu Roud (SAD), poginulo je 100, a povređeno oko 200 ljudi.

2003 – Komandant Ratnog vazduhoplovstva Pakistana, Mušaf Ali Mir (Murshal) njegova žena i još 15 ljudi poginulo je kada se vojni avion Foker-27 srušio u blizini Kohata na severozapadu zemlje.

2005 – Izraelska vlada je donela odluku o povlačenju iz pojasa Gaze i o etapnom iseljavanju jevrejskih naselja.

2006 – U bečkoj palati „Daun Kinski“ počeli su dvodnevni pregovori predstavnika Beograda i Prištine o decentralizaciji vlasti na Kosovu. To je bio i početak direktnih pregovora o statusu Kosova.

2006 – Umro je penzionisani nadbiskup Pol Marčinkus (Paul Marcinkus) bliski saradnik mnogih papa čiji je dugogodišnji staž na čelu Vatikanske banke obeležen finansijskim skandalima, misterioznim smrtima i kriminalom.

2009 – Rusija je ukinula vize građanima Srbije.