Na današnji dan – 3. avgust

Na današnji dan – 3. avgust

216. p.n.e. Kartaginski vojskovođa Hanibal je u Drugom punskom ratu kod Kane, u jugoistočnoj Italiji, naneo najteži poraz Rimljanima u istoriji Rimskog carstva. Rim je zahvatila panika, zapamćena po izreci „Hanibal ante portas“ (Hanibal pred vratima).

1347 Engleski kralj Edvard III (Edward) zauzeo je u Stogodišnjem ratu francuski grad Kale, koji je ostao pod engleskom vlašću do 1558.

1460 Škotskog kralja Džejmsa II (James), koga su savremenici nazivali „Džejms gnevnog lica“, ubili su Englezi tokom opsade zamka Roksburg.

1492 Španski moreplovac Kristofer Kolumbo (Cristoforo Colombo) isplovio je na brodu „Santa Marija“ iz španske luke Palos de la Frontera na prvo putovanje prema zapadu na kojem je otkrio Ameriku.

1571 Turci su, nakon jedanaestomesečne opsade, zauzeli grad Famagustu na Kipru i izvršili masakr stanovništva.

1675 Francuzi su pobedili holandsku i špansku flotu kod Palerma i zauzeli Siciliju.

1770 Rođen je Fridrih Vilijem III, pruski kralj od 1797. do 1840. Izgubivši rat sa Napoleonovom vojskom bio je prisiljen, Tilzitskim mirom (1807), da Napoleonu preda gotovo pola države. Jedan je od potpisnika saveza Sveta alijansa koji su, posle Napoleonovog pada, sklopile Rusija, Pruska i Austrija.

1778 U Milanu je otvorena operska kuća Skala (Teatro alla Scala) delo arhitekte Đuzepea Pjermarinija (Giuseppe Piermarini).

1858 Engleski istraživač Džon Spik (John Speake) otkrio je jezero Viktorija, izvorište reke Nil.

1872 Rođen je Hakon VII (Haakon), norveški kralj od 1905. do smrti 1957. Odbijanjem da abdicira podstakao je svoj narod da organizuju pokret otpora nemačkoj okupaciji u Drugom svetskom ratu.

1881 Britanske trupe okupirale su egipatski grad Suec, što je Velikoj Britaniji omogućilo da 1883. postane vlasnik čitave zone Sueckog kanala.

1884 Završen je železnički most u Beogradu na reci Savi, a narednog meseca puštena je u saobraćaj pruga Zemun-Beograd. Most je razaran u oba svetska rata i potom obnavljan.

1903 Rođen je tunižanski državnik Habib Ben Ali Burgiba (Bourguiba), vođa borbe za nezavisnost i prvi predsednik Tunisa od 1957. Za doživotnog predsednika proglašen je 1975, ali je u državnom udaru 1987. zbačen s vlasti.

1904 Britanci su napali Tibet i zauzeli glavni grad Lasu, a verski vođa dalaj lama je pobegao u Urgu (Ulan Bator).

1904 Sa Volujice, brda iznad Bara, prvi put su emitovani radio talasi na Balkanskom poluostrvu. Puštanju u rad radio-telegrafske stanice prisustvovalo je više hiljada gostiju i zvanica iz cele Crne Gore, među kojima su bili knjaz Nikola i Guljelmo Markoni (Guglielmo Marconi), jedan od pronalazača bežične telegrafije.

1914 Nemačka je objavila rat Francuskoj, Belgija je odbacila zahtev Nemačke da njene trupe uđu u tu zemlju, a Velika Britanija je upozorila Nemačku da bi invazija na Belgiju značila opšti rat u Evropi.

1924 Umro je engleski pisac poljskog porekla Džozef Konrad (Joseph Conrad), autor pomorskih priča i romana („Lord Džim“, „Nostromo“, „Srce tame“, „Tajfun“).

1936 Američki atletičar Džesi Ovens (Jesse Owens) je skokom u dalj 8,06 metara osvojio prvu od četiri zlatne medalje na Olimijskim igrama u Berlinu.

1940 Litvanija je formalno postala deo ŠSR pod nazivom Litvanska Sovjetska Socijalistička Republika.

1954 Umrla je Gabrijel Kolet (Gabrielle Colette), jedna od najpopularnijih francuskih književnica 1940-tih godina. Bila je član Akademije Gonkur i Belgijske kraljevske akademije, a 1953. postala je oficir Legije časti.

1958 Američka atomska podmornica „Nautilus“ je pod komandom Vilijama Andersona (William) prva prošla ispod ledenog pokrivača Severnog pola.

1977 Umro je kiparski arhiepiskop Makarios, vođa pokreta za nezavisnost od Velike Britanije i prvi predsednik Kipra od 1960. do smrti. Bio je i jedan od istaknutih lidera pokreta nesvrstanih zemalja.

1996 UN su saopštile da je vojska plemena Tutsi u Burundiju pobila hiljade civila plemena Hutu u seriji pokolja izvršenih između aprila i jula.

2001 U Beogradu je ubijen bivši pripadnik Službe državne bezbednosti Momir Gavrilović, što je dovelo do najteže političke krize u Demokratskoj opoziciji Srbije od njenog dolaska na vlast u oktobru 2000, kada je na izborima srušila desetogodišnji režim Slobodana Miloševića.

2002 Predsednik Vlade Srbije Zoran Đinđić primio je u Pragu (Češka) nagradu Fondacije Vaclav Polak za doprinos razvoju demokratije u Srbiji.

2008 Umro je ruski pisac, nobelovac i jedan od najpoznatijih sovjetskih disidenata Aleksandar Solženjicin. Zbog kritika Staljina i njegovog režima u svojim delima u kojima je pisao o zatvorima za sovjetske građane, gulazima, u bivšem Sovjetskom Savezu, 1974. mu je oduzeto državljanstvo, nakon čega je proteran iz zemlje. U Rusiju se vratio dvadeset godina kasnije, posle raspada ŠSR. Najpoznatija su mu dela „Arhipelag GULAG“, „Prvi krug“, „Jedan danu u životu Ivana Denisoviča“, „Odeljenje za rak“, „Crveni točak“ i „200 godina zajedno“.

2014 U snažnom zemljotresu u kineskoj provinciji Junan stradalo je preko 615 osoba, a 3.143 je povređeno.