Na današnji dan – 23. avgust
1305 – U Londonu je obešen Vilijam Volas, vođa Škota u borbi protiv Engleza.
1514 – Turski sultan Selim I pobedio je persijskog šaha Ismaila u bici kod Čaldirana ipotom osvojio Siriju (1516).
1754 – Rođen je Luj XVI (Louis), francuski kralj od 1774. Nakon izbijanja Francuske revolucije 1789. doveden je sa porodicom iz Versaja u Pariz. U septembru 1792. Žirondinski konvent svrgnuo ga je s prestola, a decembra te godine osuđen je na smrt pod optužbom za izdaju. Pogubljen je na giljotini januara 1793.
1775 – Kralj Engleske Džordž II (George) proglasio je američke koloniste koji su aprila te godine počeli borbu za nezavisnost američkih država, pobunjenicima i unajmio 20.000 nemačkih plaćenika da se obračunaju s njima. Američki rat za nezavisnost završen je pobedom kolonija 1783.
1821 – Meksiko je proglasio nezavisnost od Španije.
1839 – Na početku Opijumskog rata sa Kinom, Velika Britanija je zauzela Hongkong.
1863 – Umro je glumac Mihail Semjonovič Ščepkin, najznačajniji umetnik tadašnjeg ruskog i svetskog pozorišta, koji je bio uzor generacijama glumaca.
1864 – Rođen je grčki državnik Elefterios Venizelos (Eleutherios). Kao premijer (1910-33) reformisao je radničko I agrarno zakonodavstvo i reorganizovao kopnenu armiju i ratnu mornaricu. Sklopio je Balkanski savez i ušao u Prvi balkanski rat protiv Turske 1912.
1912 – Rođen je američki filmski glumac, režiser i baletski igrač Džin Keli, jedna od najznačajnijih ličnosti u istoriji mjuzikla. Uspešno je spajao klasični balet s modernom igrom („Amerikanac u Parizu“, „Ples na kiši“, „Poziv na igru“ i „Helo, Doli!“).
1914 – Japan je objavio rat Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.
1926 – Umro je američki glumac italijanskog porekla Rudolf Valentino, najpopularnija filmska zvezda početkom 20. veka. Njegova iznenadna smrt u 31. godini izazvala je masovnu žalost, posebno žena. Proslavio se u nemim filmovima ulogama zavodnika, stekavši milione obožavateljki („Četiri jahača apokalipse“, „Dama s kamelijama“, „Šeik“, „Šeikov sin“, „Krv i pesak“, „Mladi radža“).
1939 – Ministri inostranih poslova Nemačke i SSSR, Joahim fon Ribentrop (Joaćim von Ribbentrop) I Vjačeslav Mihajlovič Molotov potpisali su u Moskvi sporazum o nenapadanju, kojim je Hitleru otvoren put da napadne Poljsku.
1942 – Počela je bitka za Staljingrad, najveća bitka u Drugom svetskom ratu. Završena je 2. februara 1943. katastrofalnim porazom Nemaca i njihovih saveznika, koji je označio prekretnicu Drugog svetskog rata na evropskom ratištu.
1944 – Savezničke trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile francuski grad Marsej.
1944 – Rumunija je, u Drugom svetskom ratu, prekinula savezništvo s Hitlerovom Nemačkom i pridružila se Saveznicima. Kralj Mihaj I objavio je rat Nemačkoj i naredio da se uhapsi pronacistički lider Jon Antonesku (Ion Antonescu).
1945 – Privremena Narodna skupština Demokratske Federativne Jugoslavije donela je Zakon o agrarnoj reformi i kolonizaciji, kojim je seljacima, crkvama i manastirima i tzv. nezemljoradnicima ograničeno posedovanje zemljišta i druge poljoprivredne imovine, a višak oduzet.
1962 – Američki telekomunikacioni satelit „Telstar“ emitovao je prvi televizijski prenos između SAD i Evrope.
1973 – Pljačkaš banke u Stokholmu uzeo je četvoro ljudi za taoce. Tokom šest dramatičnih dana između pljačkaša i zarobljenika razvilo se prijateljstvo koje je kasnije opisano I analizirano kao „Stokholmski sindrom“.
1979 – Prvak Boljšoj baleta Aleksandar Godunov zatražio je i dobio politički azil u SAD.
1989 – Umro je srpski vajar Nebojša Mitrić koji je na reljefima ovekovečio mnoge glumce i znamenite ličnosti. Njegovo poslednje delo je krst na hramu Svetog Save na Vračarskom platou u Beogradu.
1990 – Sovjetska republika Jermenija objavila je nezavisnost, a Estonija je počela pregovore o odvajanju od SSSR.
1992 – Oko 200 mladih neonacista je u prisustvu stotina oduševljenih pristalica napalo hostel za izbeglice u nemačkom gradu Rostok i sukobilo se s policijom.
1996 – Ministri inostranih poslova SR Jugoslavije i Hrvatske, Milan Milutinović i Mate Granić potpisali su u Beogradu sporazum o normalizaciji odnosa tih dveju država. Sporazumu je prethodio susret predsednika Srbije i Hrvatske Slobodana Miloševića i Franje Tuđmana, 7. avgusta u Atini.
1996 – U Beogradu je otvorena kancelarija za vezu haškog Međunarodnog suda za ratne zločine počinjene na prostoru bivše Jugoslavije. Kancelarija je otvorena na osnovu sporazuma koji su SRJ i UN, posle višemesečnih pregovora, potpisale u Njujorku.
1999 – Ruski kosmonaut Sergej Avdejev je sa 712 dana u svemirskoj stanici „Mir“ postavio novi rekord u neprekidnom boravku u svemiru.
1999 – Umro je marokanski kralj Hasan Drugi.
2000 – Avion „erbas A320“ kompanije „Galf er“ sa 135 putnika I osam članova posade srušio se u vode Zaliva, kod obale Bahreina. Uzrok pada bio je požar jednog od motora. Niko niije preživeo udes.
2001 – Japanski sud doneo je odluku da Vlada plati 375.000 dolara odštete petnaestorici Korejanaca koji su odmah po završetku Drugog svetskog rata preživeli eksploziju na japanskom brodu.
2003 – Džon Gogan (John Geoghan) raščinjeni bostonski sveštenik i centralna figura seks-skandala koji je potresao Katoličku crkvu, prebijen je na smrt u zatvoru gde je bio od 2002, kada je osuđen zbog seksualnog zlostavljanja maloletnika.
2005 – Umro je američki glumac Brok Piters (Brock Peters) koji je tumačio ulogu crnca nevino optuženog za silovanje u filmu „Ubiti pticu rugalicu“.
2009 – Umro je austrijski skijaš Toni Sajler (Anton Engelbert „Toni“ Sailer) koji je na Zimskim olimpijskim igrama 1956. osvojio zlatne medalje u sve tri discipline – spustu, slalomu I veleslalomu.
Leave A Comment