Na današnji dan – 6. maj

 

Na današnji dan – 6. maj

 

1237 – U manastiru Mileševa sahranjene su mošti Save Nemanjića(Svetog Save), prvog srpskog arhiepiskopa, koji je umro 27. januara 1235. u Velikom Trnovu (Bugarska). Turci su 1594. Izvadili mošti i spalili ih na Vračaru u Beogradu.

1527 – Vojska burbonskog vojvode Karla opustošila je iopljačkala Rim i pobila oko 4.000 njegovih stanovnika.

1626 – Holandski naseljenik Peter Minuit kupio je za bižuterijuu vrednosti od 25 dolara od Indijanaca ostrvo Menhetn, na kojem je kasnije izgrađen Njujork.

1757 – U Sedmogodišnjem ratu pruski kralj Fridrih II (Frederick)osvojio je Prag koji su branile austrijske trupe.

1758 – Rođen je jedan od vođa francuske revolucijeMaksimilijande Robespjer (Maximilien, Robespierre), vođa jakobinaca i začetnik revolucionarnog terora.

1840 – Puštene su u promet prve poštanske marke u VelikojBritaniji – od jednog i dva penija s likom kraljice Viktorije I (Victoria).

1856 – Rođen je austrijski psihijatar Zigmund Frojd (SigmundFreud), osnivač psihoanalize.

1856 – Rođen je američki istraživač Edvin Piri (Edwin Peary).Vodio je prvu ekspediciju koja je 1909. stigla na Severni pol.

1861 – Rođen je indijski pisac i filozof Rabindrant Tagore(Rabindranath), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1913. („Gradinar“, „Gitandžali“, „Grupa priča“, „Zlatan čamac“).

1862 – Umro je američki pisac Henri Dejvid Toro (Henry DavidThoreau), jedinstven pesnik i filozof prirode u američkoj književnosti. Dvogodišnje iskustvo usamljeničkog života u prirodi opisao je u knjizi „Valden, ili život u šumi“.

1868 – Rođen je srpski matematičar Mihajlo Petrović, poznatkao Mika Alas, osnivač beogradske matematičke škole, profesor Univerziteta u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije.

1895 – Rođen je američki glumac italijanskog porekla Rudolf Valentino (Rudolph), zvezda i idol nemog filma („Četiri jahača apokalipse“, „Šeik“, „Šeikov sin“, „Krv i pesak“).

1910 – Umro je Eduard VII (Edward), kralj Velike Britanije iIrske od januara 1901. Nasledio ga je sin Džordž V (George).

1915 – Rođen je američki filmski glumac, režiser i producentOrson Vels (Welles), dobitnik Oskara za životno delo 1971. Njegov „Građanin Kejn“ smatra se jednim od najboljih filmova u istoriji kinematografije („Magbet“, „Otelo“, „Treći čovek“).

1919 – Na Versajskoj mirovnoj konferenciji Nemačkoj su oduzetekolonije u Africi.

1932 – Francuskog predsednika Pola Dumea (Paul Doumer) u Parizuje ubio ruski emigrant.

1949 – Umro je belgijski pisac flamanskog porekla Moris Meterlink(Maurice Maeterlinck), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1913.

1974 – Zapadnonemački kancelar Vili Brant (Willy Brandt) podneoje ostavku zbog špijunske afere u kojoj je otkriveno da je njegov bliski saradnik Ginter Gijom (Guenter Guillaume) bio istočnonemački

špijun.

1979 – Na izborima u Austriji pobedila je Socijalistička partijaBruna Krajskog (Kreisky).

1981 – SAD su proterale sve libijske diplomate, tvrdeći da vladaLibije podržava međunarodni terorizam.

1991 – U Splitu su izbile demonstracije protiv JNA u kojima jeubijen vojnik Saško Gešovski.

1992 – Umrla je Marlen Ditrih (Marlene Dietrić), američkafilmska glumica nemačkog porekla, legendarna „fatalna žena“ („Plavi anđeo“, „Šangaj-ekspres“, „Svedok optužbe“).

1993 – Skupština Republike Srpske na Palama odlučila je da se o Vens-Ovenovom mirovnom planu za Bosnu izjasni narod. Na referendumu 15. i 16. maja protiv plana je glasalo 96 odsto birača.

1994 – Otvoren je tunel ispod Lamanša.

1996 – Vlada predsednika Gvatemale Alvara Arsua (Arzu) i vođelevičarske gerile su potpisali sporazum o okončanju 35-godišnjeg građanskog rata.

1999 – Ministri inostranih poslova sedam najrazvijenijih zemaljaZapada i Rusije (Grupa 8) dogovorili su se na sastanku u Bonu o principima za okončanje rata na Kosovu.

2000 – U blizini Nanta na jugu Francuske u izgorelom automobilufiat uno, pronađeno je telo paparaca Žan Pola (Jean Paul) Andansona, koji je poslednjih deset godina fotografisao kraljevske porodice i filmske zvezde. On i njegov auto dovođeni su u vezu za saobraćajnom nesrećom u Parizu kada je poginula princeza Dajana i njen prijatelj Dodi El Fajed.

2004 – Sud u Libiji osudio je pet medicinskih sestara iz Bugarske i jednog palestinskog lekara na smrtnu kaznu (kasnije preinačena u doživotni zatvor), zbog optužbi da su namerno inficirali oko 400 libijske dece verusom HIV u pedijatrijskoj bolnici u Bengaziju. Nakon potpisivanja sporazuma sa EU i prikupljanja novca za odštetu porodicama zaražene dece, Libija je 24. jula 2007. Oslobodila medicinske radnike, koji su odmah otputovali u Bugarsku gde su pomilovani.

2005 – Umro je Džoi (Joe) Grant, legendarni umetnik „Diznija“, autorKraljice-veštice u dugometražnom crtanom filmu „Snežana i sedam patuljaka“.

2012 – U Srbiji su održani predsednički, parlamentarni ilokalni izbori. Za predesdnika Srbije, u drugom krugu, izabran je lider Srpske napredne stranke (SNS) Tomislav Nikolić, a njegova partija je osvojila i najviše mandata u republičkom parlamentu.