Izložba skulptura Petra Palavičinija u Galeriji RTS

Izložba skulptura Petra Palavičinija u Galeriji RTS

 

Beograd će sutra posle više od pola veka odati poštuju svom sugrađaninu, vajaru Petru Palavičiniju ((1887-1958) retrospektivnom izložbom u Galeriji RTS na kojoj će biti prikazano 26 skulptura iz umetnikove ostavštine. Ovom izložbom RTS proširuje svoju izložbenu delatnost i na polje skulpture za koje je obezbeđen prostor u Holu zgrade u Takovskoj 10.

Savet RTS za likovno stvaralaštvo, na čijem je čelu Nikola Mirkov, planirao je da dva do tri puta godišnje priredi u tom novom prostoru skulptorske izložbe, a izbor je pao na Palavičinija da bude prvi, a u njegovim delima posetioci će moći da uživaju do 30. septembra. Autori izložbe i obimnog kataloga istoričari umetnosti Ljiljana Porčić i Dušan Milovanović odabrali su da iznesu pred oči javnosti skulpture i slike nastale od 1919. do1957., a koje, sa velikim pijetetom, čuva Palavičinijeva unuka Nora. Veoma plodan umetnik, on je svoj raskošni talenat neštedimice trošio od najranije mladosti dok je na rodnoj Korčuli učio kamenorezački zanat i uz put crtao likove svojih suseda i prijatelja. Zatm je neumorno klesao u drvetu, kamenu, oblikovao u glini, lio u bronzi figure, aktove, biste, reljefe u vajarskom ateljeu Jozefa Vaclava Miselbeka profesora praške Likovne akademije. Palavičini je svojim potomcima ostavio ponajbolje iz svakog perioda svoga opusa. Autori izložbi nisu morali da se obraćaju muzejima da bi ilustrovali one kvalitete po kojima je Palavičini stekao slavu još za života kao jedan od najznačajnijih umetnika u međuratnom periodu na tlu Kraljevine Jugoslavije, koji je kao vatreni pristalica nove zajednice odabrao Beograd za svoje stalno boravište od 1921. godine. Noseći u svom genetskom kodu gracioznost gotskih skulptura, svedenost kamenih glava Jurja Dalmatinca sa šibenske katedrale, upoznat sa savršeenim oblinama ženskih aktova svog savrmenika u parizu Majola, Palavičini je Beogradu doneo duh Mediterana koji je fini spoj čulnosti i smernosti. Na figurinama „Zrelost“,“Gotska statua“, „Mlada Eva“,“ Devojka sa zdelom“ , „Dijana“ ispoljava se umetnikov osoben lirski ton koji ga je izdvajao među kolegama vajarima.

Među eksponatima je i proslavljena bista „Don Kihota“ rađena u bračkom mermeru iz 1922. godine koja se uz portret književnika i bliskog prijatelja Rastka Petrovića smatra za Palavičinjevo najznačajnije delo deostojno da stane uz rame najvećih umetnika kubizma.

Istina, sam autor je definisao svoj stil u trećoj deceniji 20. veka kao „spiritualizovani kubizam“ u kome je nastojao da „poveže moderna shvatanja sa domaćom dalmatinskom tradicijom“. Palavičinijev „Don Kihot“ bi činio čast i jednom Brankušiju.

Najviše eksponata na izložbi nastalo je tokom najsrećnijih i najplodnijih godina Palavičinjijevog života od dolaska u Beograd, gde je na Kopitarevoj gradini 1928. godine sagradio porodičnu kuću sa ateljeom, koja je postala stecište intelektualnog Beograda i dok je bio uspešan profesor na Umetničkoj školi i jedan od osnivača grupe „Oblik“ pa do rata kada se povukao u Dubrovnik.

Na izložbi će moći da se vide i četiri slike među kojima su dva Palavičinijeva portreta koje su radili S. Vuković i nepoznati autor i njegov atelje koji ne naslikao Ignjat Job.