“Valter brani Sarajevo” je više od filma

Kultni film “Valter brani Sarajevo” Hajrudina Krvavca drži rekord po broju gledalaca jednog filma proizvedenog na području bivše Jugoslavije – za 50 godina fim je gledalo više od 11 milijardi ljudi.

Osim u bivšoj Jugoslaviji, film je postigao neverovatan uspeh u Kini. Zapravo “Valter” je bio prvi strani film koji se posle “kulturne revolucije” prikazivao u Kini, a popularnost ovog filma ne jenjava, jer se “Valter” i dalje prikazuje na nacionalnoj kineskoj televiziji povodom državnih praznika. Svoju antologijsku ulogu u ovom filmu je odigrao Velimir Bata Živojinović, koji u Kini i dan danas ima kultni status.

„Valter brani Sarajevo“ je uzbudljiv, akcioni, špijunski film o sarajevskim ilegalcima i njihovom vođi, partizanskom obaveštajcu Vladimiru Periću Valteru. Film je snimljen 1972. godine u režiji Hajrudina Krvavca, a po scenariju Đorđa Lebovića, Mome Kapora, Hajrudina Krvavca i Save Pređe, dok je producent filma bio Hidajet Čalkić.

Naslovnu ulogu tumačio je Bata Živojinović kao Valter, dok su u ostalim ulogama igrali vrhunski jugoslovenski glumci: Rade Marković, Ljubiša Samardžić, Dragomir Bojanić Gidra, Neda Spasojević, Pavle Vujisić, Slobodan Dimitrijević ”Lobi”, Igor Galo, Stevo Žigon, Faruk Begoli, Relja Bašić, Etela Pardo, Voja Mirić, Vladan Holec, Davor Antolić, Boro Begović, Eugen Verber, Miralem Zupčević, Rudi Alvađ, Ramiz Sekić, Demeter Bitenc, Husein Čokić, Dragan Stipić, Zoran Belić, Ranko Gučevac, Jozo Lepetić, a kao epizodista se po prvi put na filmu pojavljuje Emir Kusturica. Pored jugoslovenskih igrali su i nemački glumci: Hanjo Hase, Rolf Remer, Vilhelm koh Hege, Herbert Kefer, Fred Delmar i Helmut Šrajber.

Koliki je uticaj ostvario ovaj film govore i činjenice da je u Sarajevu otvoren muzej “Valter brani Sarajevo”, u Mladenovcu se održava filmski festival “Valter” kao omaž Bati Živojinoviću, a Ahmet Muminović je nacrtao strip “Valter brani Sarajevo” čije je kinesko izdanje prodato u osam miliona primeraka.

Ostale su i poznate rečenice iz filma: „Strijelac zove Kondora“, „Čekam te u pet kraj Begove džamije“, „Vazduh trepti kao da nebo gori“, “Diese Stadt ist Walter“ (Ovaj grad je Valter).